ΠΡΟΣΩΡΙΝΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΗ

“ΕΓΚΑΡΣΙΕΣ ΥΠΕΡΥΨΩΜΕΝΕΣ ΛΩΡΙΔΕΣ ΟΔΟΣΤΡΩΜΑΤΟΣ (ΣΑΜΑΡΙΑ) ΓΙΑ ΜΕΙΩΣΗ ΤΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΟΧΗΜΑΤΩΝ”

(Φ.Ε.Κ. 1720/Β’/19.08.2009)

 

1. ΓΕΝΙΚΑ

Με την αύξηση του αριθμού των οχημάτων, γίνεται πλέον απαραίτητη η χρήση μέσων που οδηγούν σε ελαττωμένες ταχύτητες και συνεπώς σε αύξηση της ασφάλειας των πεζών, ιδιαίτερα μέσα σε οικιστικές ζώνες.

Παρόμοια μέσα είναι:

α. Τα οπτικά (σήμανση των οδών),

β. Τα ηχητικά,

γ. Συνδυασμός οπτικών και ηχητικών μέσων,

δ. Τα εμπόδια (ειδικές διαμορφώσεις οδών με περιπορεία κ.λ.π.),

ε. Οι εγκάρσιες υπερυψωμένες λωρίδες οδοστρώματος (σαμάρια).

Τα “σαμάρια” κυρίως χρησιμοποιούνται σε δρόμους μικρής κυκλοφορίας και όταν όλα τα υπόλοιπα μέσα που προαναφέρονται έχουν αποτύχει στο να μειώσουν τις ταχύτητες των οχημάτων.

 

2. ΣΚΟΠΟΣ

Η διέλευση των οχημάτων πάνω από τα “σαμάρια” προκαλεί δυσάρεστα συναισθήματα που εξαναγκάζουν τους οδηγούς να μειώσουν την ταχύτητα των οχημάτων τους. Σε καμία περίπτωση όμως η διέλευση πάνω από αυτά δεν θα πρέπει να προκαλεί βλάβες σε οχήματα και επιβάτες. Σκοπός της παρούσης Τεχνικής οδηγίας είναι ο καθορισμός:

– Των περιοχών εφαρμογής (τύπος οδού, κυκλοφοριακός φόρτος, σύνθεση κυκλοφορίας κ.λπ.)

– Των γεωμετρικών χαρακτηριστικών (μήκος και ύψος σε συνδυασμό με την ταχύτητα, σχήμα κλπ.)

– Των υλικών και του τρόπου κατασκευής

– Των θέσεων εφαρμογής (αποστάσεις μεταξύ των λωρίδων, αποστάσεις από την αρχή οικοδομικού τετραγώνου κ.λπ.).

 

3. ΠΕΡΙΟΧΗ ΧΡΗΣΗΣ-ΠΕΡΙΟΧΗ ΠΡΟΣ ΑΠΟΦΥΓΗ

Τα “σαμάρια” μπορούν να εφαρμόζονται σε ειδικές περιπτώσεις αστικών οδών, που εξυπηρετούν αποκλειστικά τοπική και όχι διαμπερή κυκλοφορία οχημάτων, σε συνδυασμό με έντονη μετακίνηση πεζών.

Απαγορεύεται η κατασκευή και τοποθέτηση εγκάρσιων υπερυψωμένων λωρίδων οδοστρώματος (σαμάρια) σε: Αυτοκινητόδρομους, στο Εθνικό ή στο Επαρχιακό δίκτυο και σε οδούς όπου διέρχονται Μέσα Μαζικής Μεταφοράς (Αστική, Υπεραστική ή Δημοτική τοπική συγκοινωνία), ανεξάρτητα από το αν βρίσκονται εντός ορίων κατοικημένων περιοχών.

Πριν την εξέταση της δυνατότητας χρησιμοποίησης “σαμαριών”, θα πρέπει να έχουν αποκλεισθεί από τη σχετική μελέτη οδικής ασφάλειας όλοι οι άλλοι τρόποι ανάσχεσης της ταχύτητας. Οι τρόποι αυτοί μπορεί να είναι: Στενώσεις οδοστρώματος με επεκτάσεις πεζοδρομίων, κεντρικές νησίδες, εφαρμογή τραχείας επιφανείας οδοστρώματος με διαφορετικά υλικά, καθοδήγηση διαμπερών δρομολογίων (με άλλους δρόμους, οργάνωση σταθμεύσεων, παρεμβολή δενδροφύτευσης ή εμποδίων κ.λπ.).

Την σκοπιμότητα εφαρμογής των “σαμαριών” θα κρίνει κάθε φορά, μετά από μελέτη οδικής ασφάλειας (ανάλυση ατυχημάτων που έγιναν στην περιοχή και τις συνορεύουσες ζώνες), η αρμόδια Υπηρεσία, όπως αυτή καθορίζεται στο αντίστοιχο άρθρο του ΚΟΚ (άρθρο 10), με δεδομένο ότι συντρέχουν για τη οδό οπωσδήποτε οι παρακάτω προϋποθέσεις:

α. Εξυπηρετεί αποκλειστικά τοπική και όχι διαμπερή κυκλοφορία οχημάτων.

β. Δεν δέχεται συχνή κυκλοφορία φορτηγών, λεωφορείων, οχημάτων που εξυπηρετούν μονάδες άμεσης επέμβασης (νοσοκομειακών, πυροσβεστικών κ.λπ.).

γ. Εμφανίζει κυκλοφοριακό φόρτο μικρότερο από 30 οχήματα/ώρα

δ. Μπορεί να δεχθεί εφαρμογή ανώτατου ορίου ταχύτητας κίνησης των οχημάτων 30 χλμ/ώρα χωρίς να δημιουργείται κυκλοφοριακό πρόβλημα.

Σε όσες περιπτώσεις εφαρμοσθούν τα “σαμάρια”, θα πρέπει οι οδοί στις οποίες τοποθετούνται να εντάσσονται μέσα σε μία ευρύτερη περιοχή γειτονιάς, που θα κυκλοφορούν κυρίως πεζοί (πλατείες, πάρκα, εκκλησίες σχολεία κ.λπ.)

Η τοποθέτηση “σαμαριών” πρέπει να επισημαίνεται με σαφήνεια, ώστε να γίνεται έγκαιρα αντιληπτή η ύπαρξη τους από τους οδηγούς, τόσο κατά την ημέρα (με χρωματισμό κρασπέδων, με πινακίδες αναγγελίας κινδύνου και ρυθμιστικές), όσο και κατά την νύκτα (με ηλεκτροφωτισμό, αντανακλαστικά στοιχεία κ.λπ.).

Με βάση όλα τα παραπάνω, μπορούν να χρησιμοποιηθούν δύο τύποι εγκάρσιων υπερυψωμένων λωρίδων οδοστρωμάτων:

α. Ο “κυκλικός” τύπος με 3,70 έως 4,00 μέτρα μήκος και 5 έως 10 εκατοστά ύψος (σχ. 1).

β. Ο “τραπεζοειδής” τύπος με 3,70 μέτρα ελάχιστο μήκος μεγάλης βάσεως, 2,50 μέτρα μήκος μικρής βάσεως και 5 έως 10 εκατοστά ύψος (σχ. 2).

 

4. ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ

Τα “σαμάρια”, αλλά και οι δρόμοι πάνω στους οποίους αυτά τοποθετούνται, πρέπει να πληρούν τις παρακάτω προϋποθέσεις:

α. Το μήκος της οδού μειωμένης ταχύτητας ( 30χλμ/ώρα) θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 100 μέτρα και η κατά μήκος κλίση σε ανωφέρεια, μικρότερη του 4%.

β. Να απέχουν τα “σαμάρια” μεταξύ τους από 40 έως 100 μέτρα.

γ. Να τοποθετούνται σε απόσταση τουλάχιστον:

I. 20 μέτρων από την αρχή της καμπύλης σε οριζοντιογραφία.

II. 20 μέτρων από τις διασταυρώσεις με δρόμο ίδιας κατηγορίας.

III. 25 μέτρων από διασταυρώσεις με σημαντικότερη οδό.

IV. 20 μέτρων από γραμμές τραίνου.

V. 40 μέτρων πριν το τέλος αδιεξόδου.

δ. Ειδική μέριμνα πρέπει να λαμβάνεται στην τοποθέτηση του πρώτου “σαμαριού”, ώστε η ταχύτητα προσέγγισης να είναι ήδη μειωμένη, όπως στη συνέχεια εξόδου από καμπύλη και σε θέση ορατή από την πλευρά μηκοτομής της ερυθράς.

Για την κατασκευή των “σαμαριών ” μπορεί να χρησιμοποιηθεί ασφαλτόμιγμα, σκυρόδεμα ή προκατασκευασμένα στοιχεία από σκυρόδεμα (κυβόλιθοι) ή πλαστικό υλικό (πολυουρεθάνη κ.λπ.), ή ελαστικό υλικό.

Από τα υλικά αυτά, το ευκολότερα εφαρμοζόμενο είναι το θερμό ασφαλτόμιγμα, όπως αυτό που χρησιμοποιείται στις στρώσεις κυκλοφορίας των οδών. Προτείνονται ως καταλληλότεροι οι τύποι Β και Γ κυκλοφορίας της Π.Τ.Π.Α. 265. Μπορεί επίσης να γίνει και συνδυασμός των παραπάνω υλικών, όπως πλαστικού και σκυροδέματος ή πλαστικού και κυβόλιθων.

Σε όλες τις περιπτώσεις θα πρέπει να εξασφαλιστεί η επαρκής θεμελίωση ή η πρόσφυση του υλικού του “σαμαριού” με το υπάρχον οδόστρωμα ή η στερέωση, είτε με την προεργασία της επιφάνειας (απόθεση, εκσκαφή κ.λπ.) είτε με την χρήση του κατάλληλου συγκολλητικού (π.χ. ασφαλτική επάλειψη), είτε με τη χρήση του ελάχιστα απαιτούμενο αριθμού κοχλιών (3 κοχλίες ανά τρέχον μέτρο τουλάχιστον).

Τέλος, επισημαίνεται ότι στα συμβατά τεύχη κατασκευής “σαμαριών” θα πρέπει να προβλέπεται χρόνος εγγύησης της κατασκευής 24 μήνες.

Ακολουθούν τα σχήματα των δύο τύπων, κυκλικού και τραπεζοειδούς, εγκάρσιων υπερυψωμένων λωρίδων οδοστρώματος.

Από τις διατάξεις της απόφασης αυτής δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του Κρατικού Προϋπολογισμού.

Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, μαζί με το εγκρινόμενο τεύχος της προσωρινής τεχνικής προδιαγραφής.

 

Αθήνα, 17 Αυγούστου 2009

Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΟΥΦΛΙΑΣ